Viên thuốc tránh thai kết hợp: ưu điểm và nhược điểm

1. ĐẠI CƯƠNG

§  Thuốc tránh thai là 1 phương pháp tránh thai có hồi phục bằng cách dùng nội tiết tố (estrogen, progesterone) làm ức chế phóng noãn hay gây trở ngại quá trình thụ tinh và làm tổ của trứng. Đây là phương pháp tránh thai tạm thời có hiệu quả cao.

§  Viên tránh thai kết hợp là thuốc được kết hợp bởi 2 loại Hormon Progestin và Estrogen. Trong đó progestin là thành phần tránh thai chủ yếu, estrogen để giải quyết chảy máu thấm giọt và gây ra máu kinh.

§  Phân loại viên tránh thai kết hợp:

Dựa vào lượng Estrogen trong mỗi viên thuốc, có 2 loại:

-      Viên tránh thai liều cao: hàm lượng EE (Ethinyl – Estradiol) là 50 mg/viên.

-      Viên tránh thai liều thấp: hàm lượng EE (Ethinyl – Estradiol) là 20 - 40 mg/viên

-      Hiện nay có viên 15 mg.

§  Dựa vào phối hợp giữa 2 loại nội tiết E và P, có 4 loại:

5.    Viên tránh thai phối hợp: lượng EE và Progestin giống nhau trong mọi viên của vỉ thuốc (Ovidon, Marvelon, Microgynon, Eugynon,…)

6.    Dạng kế tiếp: phần đầu của vỉ thuốc chỉ có Estrogen, phần sau của vỉ thuốc có cả 2 loại Estrogen và Progestin.

7.    Dạng 2 pha: hàm lượng EE và Progestin thay đổi 1 lần trong vỉ thuốc

8.    Dạng 3 pha: lượng EE và Progestin thay đổi 2 lần trong vỉ thuốc.

Hiệu quả của thuốc tránh thai phối hợp tuyệt vời với điều kiện uống đều không quên.

1.  Ưu điểm

1.    Hiệu quả tránh thai cao ( gần 100%)

Chỉ số Pearl < 1 ( có dưới 1 trường hợp có thai ngoài ý muốn trong số 100 phụ nữ sử dụng trong 1 năm. Cụ thể:

Viên cổ điển : 0,15- 0,45 thai nghén cho 100 phụ nữ /năm Viên liều nhỏ: 0,4-0,7 thai nghén cho 100 phụ nữ /năm

2.    Đơn giản, dễ sử dụng, kín đáo

3.    Là biện pháp tránh thai có hồi phục.

4.    KN đều, giảm lượng máu kinh, giảm đau bụng kinh

5.    Giảm 1 số hội chứng phụ khoa,giảm thống kinh,  giảm viêm vòi trứng, giảm u BT cơ năng, giảm bệnh vú lành tính và K vú

6.    Giảm GEU, gaimr cả tỉ lệ VKDT

7.    Không có nguy cơ tăng bệnh lý tim mạch, bệnh lý gan với điều kiện à không hút thuốc lá

8.    Hoàn toàn không liên quan đến giao hợp

2.  Nhược điểm

1.         Cần cung cấp đều đặn viên thuốc, nên giá thuốc cũng có ảnh hưởng nhất định

2.         Phải nhớ uống thuốc hàng ngày (dễ quên đối với người mới sử dụng)

3.         Không sử dụng cho PN cho con bú

4.         Không phòng được bệnh lây truyền qua đường TD

5.         Đôi khi gây cảm giác như nghén

6.         Các tác dụng phụ khác:

·           Rối loạn điều hòa chuyển hóa đường gây tăng insulin ( nghe hơi ngược nhưng SGK viết thế, có lẽ phải là rối loạn điều hòa chuyển hóa insulin gây tăng đường huyết), dung nạp đường giảm đi, có xu hướng tăng đường máu. Estrogen và Progesteron có thể là nguyên nhân

·           Tăng triglycerid và cholesteron do tác dụng của ethinyl-estradiol lên gan,mức tác động phụ thuộc nồng độ của Estrogen. Estrogen gây giảm LDL, tăng HDL, hậu quả làm tăng bệnh lý tim mạch.

·           Người ta cũng thấy tỉ lệ cao viêm tắc tĩnh mạch sâu và huyết khối động mạch phổi ở những người dùng viên thuốc tránh thai

·           Tăng đông máu mà chưa biết chính xác cơ chế, làm tăng kết dính tiểu cầu, tăng tổng hợp một số yếu tố đông máu=> làm tăng nguy cơ bị huyết khối tắc mạch

·           Gây ứ mật, vàng da do ứ mật,làm tăng sỏi túi mật. Chống chỉ định dùng viên thuốc tránh thai khi tiền sử có những dấu hiệu này.

·           Riêng đối với viên thuốc tránh thai kết hợp loại kế tiếp vì phần đầu không có progestatif làm tăng tỉ lệ mắc ung thư mắc ung thư nội mạc tử cung sau này => không nên sử dụng loại này kéo dài trong nhiêu năm.

·           Có thể gây ra một số biến chứng hiếm gặp về tuần hoàn, nguy cơ tăng lên đối với phụ nữ trên 35 tuổi nghiện thuốc lá